Thursday, February 11, 2010

TUBERCULIN TEST

พยาบาลมาถามว่า PPD TEST ทำยังไง เราก็เลยเปิดตำรา DRUG INFORMATION HANDBOOK และโทรไปถามสถานเสาวภา เพราะในห้องยามี PPD TEST ชนิดน้ำ ที่เปิดใช้เมื่อวานแล้ว ความเข้มข้น 10 u/0.1ml ตำราบอกว่าให้ใช้ 5 u/0.1 mlฉีดที่ท้องแขน แล้วดูผลภายใน 2-3 วัน สถานเสาวภาบอกว่า ความเข้มข้น 10 u/0.1ml เทียบเท่า 5 u ในตำรา ไม่ต้องเจือจางอีกแล้ว ดูดมาใช้ได้เลย และให้เก็บได้24 ชั่วโมงเพื่อป้องกัน contamination แต่เชื้อยังคง activate จนกว่ายาจะ expire ถ้าเราเก็บในอุณหภูมิที่เหมาะสม และ ไม่ปนเปื้อน ก็ยังสามารถนำมาใช้ได้ซ้ำอีก

ในตำราDRUG INFORMATION HANDBOOK มีขนาด 1 u /0.1 ml ด้วยใช้กรณี high sensitive
คนไข้คนนี้เป็นเด็กอายุ 8 ขวบ เราให้พยาบาลเจือจาง 10 เท่า โดย draw ยามา 0.1 ml เจือจางด้วยน้ำเกลือ 1 ml แล้ว ดูดมาใช้ 0.1 ml หมอนัดอีก 3 วันดูผล

ไปค้นดูในเน็ต เจอเว๊บหนึ่งให้ความรู้ดีมากขอนำมาลอกไว้ในนี้ (www.maama.com)
การทดสอบวัณโรค
กระทำโดยการฉีดน้ำยา
ทูเบอร์คูลิน (Tuberculin) 0.1 ซี.ซี.
เข้าไปใต้ผิวหนัง
แล้วดูผล 4-8 ชั่วโมง
หลังจากทำการฉีดว่ามีอาการบวมแดง
ตรงบริเวณที่ฉีดหรือไม่
ถ้ามีแต่รอยเข็มฉีดยาหรือมีตุ่มแดง
ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางเพียง 4 มิลลิเมตร
เรียกว่าให้ผลลบ แสดงว่าไม่เคยได้รับเชื้อวัณโรค
ถ้ามีอาการบวมแดงขนาด
เส้นผ่าศูนย์กลาง 10 ม.ม.ขึ้นไป
เรียกว่าให้ผลบวก แสดงว่าได้รับเชื้อวัณโรค
ถ้าเส้นผ่าศูนย์กลางอยู่ระหว่างขนาด 5-9 ม.ม.
เรียกว่า น่าสงสัย ต้องทดสอบอีกครั้ง 1-2 เดือนหลังจากนั้น

ถ้าผลทดสอบวัณโรคเป็นลบ
เด็กควรได้รับการฉีดวัคซีนป้องกันวัณโรค (บี.ซี.จี)
ถ้าผลทดสอบเป็นบวก
และเด็กไม่เคยได้รับการฉีดวัคซีน บี.ซี.จี.มาก่อน
แสดงว่าร่างกายได้รับเชื้อวัณโรคเข้าไป
แต่ถึงแม้จะได้รับเชื้อวัณโรค
ก็ไม่จำเป็นต้องเป็นโรคทุกคนไป
ส่วนใหญ่มักไม่เป็นอะไร
แต่ในบางรายอาจเป็นโรคได้
ควรถ่ายเอกซเรย์บริเวณหน้าอกดู

การถ่ายเอกซเรย์หน้าอก
ไม่ได้หมายความว่าจะตรวจพบวัณโรคได้ 100%
ถ้าเป็นบริเวณที่เห็นไม่ถนัดในฟิล์มเอกซเรย์
ก็อาจตรวจไม่พบในกรณีที่เป็นเด็กทารก
ถึงแม้จะตรวจไม่พบก็ควรทำการรักษา
เหมือนกับกำลังเป็นวัณโรคจะปลอดภัยกว่า

สำหรับในรายที่ผลทดสอบเป็นที่น่าสงสัย
ต้องทดสอบอีก 1-2 เดือนหลังจากครั้งแรก
ถ้าผลทดสอบครั้งที่สองให้ผลเช่นเดียวกับครั้งแรก
ให้ถือเสมือนไม่ได้รับเชื้อ
เพราะในกรณีเช่นนี้ มีน้อยรายเหลือเกิน
ที่จะพบว่าเป็นวัณโรคจากการถ่ายเอกซเรย์
ส่วนใหญ่จะเป็นกรณีที่ถูกหาว่าเป็นวัณโรค
เพราะหมอเข้าใจผิดเอาว่า
เงาของเส้นเลือดตรงขั้วปอด
หรือเงาของเส้นเลือดตรงขั้วปอด
หรือเงาของต่อมธัยมัส (Thymus gland)
เป็นผลที่เกิดจากเชื้อวัณโรค

ถ้าผลทดสอบวัณโรคของลูกคุณ
ให้ผลเป็นที่น่าสงสัย
และหมอบอกว่าฟิล์มเอกซเรย์แสดงว่าขั้วปอดไม่ปก
ติ คุณควรให้คนที่ชำนาญการ
ดูฟิล์มเอกซเรย์ดูอีกครั้งหนึ่ง
ถ้าไม่มีใครพอที่จะดูให้ได้
ควรทดสอบวัณโรคอีกครั้งหนึ่ง
หลังจากนั้นอีกหนึ่งเดือน